Gemeente Leiden en GP Groot inzameling: samen op weg naar een duurzame toekomst
Een nieuwe manier van samenwerken. Dat is wat GP Groot inzameling en Gemeente Leiden doen. Van het creëren van meer bewustwording onder de medewerkers om afval goed te scheiden op kantoor tot het continu bijsturen en aanscherpen van de geformuleerde doelen om een duurzame en schone gemeente te realiseren. Wil je weten hoe we het lineaire proces van afval dat afval blijft ombuigen naar een doorlopend proces van afval naar nieuw product? Lees snel verder.
Aanbesteding gericht op innovatie
De aanbesteding van de Gemeente Leiden is uitgevoerd via de Rapid Impact Contracting (RIC) methode. Het vormt de basis voor de manier waarop we met elkaar samenwerken. Deze aanbestedingsmethode is gericht op innovatie. Het draait om het selecteren van een samenwerkingspartner in plaats van het inkopen van een kant-en-klare oplossing. Dit gebeurt op basis van visie, een plan van aanpak en duurzame ambities voor de samenwerking.
Deze ambities worden opgesteld met behulp van de Sustainable Development Goals (SDG’s). Dit zijn 17 werelddoelen die door de Verengde Naties zijn vastgelegd voor duurzame ontwikkeling.
Aan elke ambitie zijn doelstellingen gekoppeld. De doelstellingen en de benodigde werkwijze om deze te behalen worden pas na het toekennen van de aanbesteding opgesteld. De RIC-methode verschilt hier van een traditionele aanbesteding. De doelen worden gedurende de samenwerking continu bijgewerkt om een zo goed mogelijk resultaat te behalen. Dit maakt GP Groot en Gemeente Leiden echt partners.
Esther van Drongelen-Huijgen, concernadviseur Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen bij Gemeente Leiden: “We wilden met deze aanbesteding vooral impact maken op de drie speerpunten van Gemeente Leiden: Social Return On Investment, circulair en CO2-reductie. Met GP Groot zijn we een gelijkwaardig partnerschap aangegaan. Alle innovaties die in de markt spelen, kunnen we meteen in de praktijk brengen. Zoals de samenwerking met InzamelHelden en dus de inzet van een bakfiets in de binnenstad in plaats van een vrachtwagen. Ook scheiden we ons afval nu beter doordat we werken met verschillende containers voor de diverse afvalstromen. De resultaten hiervan zijn goed. Ook de inzichten en data die we hieruit verkrijgen zijn heel waardevol. Het werkt bij ons heel goed om iets gewoon te doen. Het lef hebben om samen te proberen en te ontwikkelen. Zo versterken we de samenwerking en kunnen we gelijk een voorbeeldrol pakken voor andere organisaties.”
De rol van GP Groot verandert van een afvalinzamelaar naar een duurzaamheidspartner, die organisaties helpt bij het neerzetten van een strategisch afvalbeleid.
“Een strategisch afvalbeleid begint bij het in kaart brengen van de hoeveelheid, samenstelling en herkomst van zakelijk bedrijfsafval. Iedere afval- en grondstofstroom wordt daarom met de klant besproken.”
Marit Bus, Implementatiemanager GP Groot inzameling
Marit Bus, Implementatiemanager GP Groot inzameling
Strategisch afvalbeleid
Hoe kom je tot een strategisch afvalbeleid? “Door met elkaar in gesprek te gaan,” aldus Marit Bus, implementatiemanager GP Groot inzameling. “Een strategisch afvalbeleid begint bij het in kaart brengen van de hoeveelheid, samenstelling en herkomst van zakelijk bedrijfsafval. Iedere afval- en grondstofstroom wordt daarom met de klant besproken. De vragen die we hierbij stellen zijn:
- Welke afval- en grondstofstromen komen vrij en hoe zamelen we het bedrijfsafval gescheiden in?
- Hoe verminderen of voorkomen we het bedrijfsafval?
- Hoe verminderen we het aantal transportbewegingen?
- Wat kunnen we weer van het afval maken?
De antwoorden hierop vormen de basis voor het strategisch afvalbeleid. Alles is erop gericht om afval geen afval te laten blijven, maar weer in te zetten als grondstof voor een nieuw product. Bij GP Groot noemen wij dit de cirkel rondmaken.”
Bus vervolgt: “Op 100 gemeentelijke locaties in Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeterwoude hebben we een inventarisatie uitgevoerd. Hieruit bleek dat veel herbruikbare materialen als restafval werden weggegooid. Zonde! Bij de start van de samenwerking hebben we dan ook direct verbeteringen doorgevoerd. We zijn gestart om keukenafval (swill/organisch), plastic (PMD) en koffiebekers apart in te zamelen en te verwerken. Schone stromen zorgen voor een beter recyclingresultaat. Daarvoor zijn niet alleen de juiste inzamelmiddelen nodig, maar vooral ook de bewustwording en gedragsverandering van medewerkers.”
Schone stromen realiseren we samen
Bij de Gemeente Leiden hebben we op twee manieren bewustwording gecreëerd. Bus:
- “Door het afval scheiden zo gemakkelijk mogelijk te maken met behulp van de Bonton Circubin. Dit is een van 100% gerecycled plastic gemaakte afvalbak die uit verschillende modules bestaat. Iedere afvalstroom heeft zijn eigen module, waardoor iemand meteen weet waarin het afval moet.
- Door bij de start een sterke communicatiecampagne te lanceren en het organiseren van ludieke acties. Zo is Hart op Groen ingeschakeld om het thema ‘Afval scheiden’ op de kaart te zetten in het gemeentehuis. Met een kruiwagen vol afval zijn ze de kantoren en zelfs de collegevergadering met burgemeester en wethouders binnengereden. Alle medewerkers werden uitgedaagd met quizvragen als welk afval hoort in welke bak? Dit zorgde uiteraard voor de nodige hilariteit. En iedereen was zich meteen bewust van wat goede afvalscheiding inhoudt.”
Een extra voordeel van de Bonton Circubin is dat elke afvalscheidingsmodule voorzien is van een eigen kleur. “Compleet in de huisstijl van Gemeente Leiden,” vervolgt Bus. “De afvalzakken van de Circubin hebben bovendien dezelfde kleur als de deksels van de rolcontainers waar de schoonmakers ze uiteindelijk in moeten gooien. Zo kunnen zij ook makkelijk het afval scheiden.”
“Samen met de Gemeente Leiden kijken we niet alleen naar wat voor afvalstromen er worden ingezameld, maar ook naar de hoeveelheid bedrijfsafval. We analyseren de weegdata: zijn containers heel vol of juist erg leeg? Aan de hand daarvan bepalen we of er meer of minder containers nodig zijn. Misschien is er wel behoefte aan een perscontainer in plaats van een rolcontainer. De resultaten van de analyse bespreken we structureel met alle belanghebbenden. Soms staan we voor uitdagingen en hebben we het antwoord ook niet meteen. De wereld om ons heen is volop in beweging qua verwerkingstechnieken, wetgeving en productie. Om dan samen proactief de juiste afwegingen voor de beste oplossing te maken, maakt het dynamisch. Dit geeft de juiste spirit aan de relatie die je voor langere tijd met elkaar aangaat. Samen kijken we continu naar alle mogelijkheden om afval te verminderen. Zo blijft Gemeente Leiden stappen zetten richting een duurzame toekomst en verlaagt zij de milieu impact voor haar inwoners.”